Heinrich

In de haven van X, begin augustus. Ik sta in mijn boot en kijk uit over het grasveldje, richting stenen gebouw, waar de havenmeester kantoor houdt. Hij is de belichaming van een kruising tussen een walrus en Bromsnor. Heinrich, heet hij. Een bijzondere man. Bijzonder aardig, maar ook bijzonder explosief. En vooral in dat laatste geval moeilijk te verstaan, omdat zijn Oostenrijkse afkomst het dan wint van zijn moeizaam verworven Nederlandse klanken. En Heinrich wordt nogal eens boos, vooral wanneer een boot de haven, zijn haven, invaart zonder zich bij de ingang, bij de meldsteiger bij hem persoonlijk aan te melden. Driftig gebarend en luidkeels Duits mopperend sjeest hij met zijn elektrische fiets de haven door om de overtreder ‘raus’ te bonjouren. Om vervolgens terug te fietsen, nog nasputterend, vol misbaar over zoveel dwarsigheid van al die zoetwatermatrozen.

Naar ons toe is Heinrich uiterst vriendelijk, wat niet in de laatste plaats onze verdienste is. We hebben hem al eens eerder meegemaakt en weten dus op welke knoppen we niet moeten drukken. En bovendien hebben we een kleuter bij ons aan boord, een ontwapenend lief en vriendelijk meisje. Ze krijgt zelfs een ijsje van Heinrich, terwijl ik bij hem aan het bureau zit om wat papierwerk in te vullen. Het geeft me de kans hem enigszins te observeren. Ik schat hem eind vijftig, begin zestig. Een wat gedrongen gestalte, waarbij de groei de laatste jaren vooral in de breedte heeft plaatsgevonden. De nauwelijks zichtbare, korte nek doet veronderstellen dat het hoofd direct op de romp is geplaatst, wat zijn gedrongen figuur nog meer accentueert.

Zelfs in de rust van dat moment kan ik Heinrich moeilijk volgen. Zijn bijzondere accent plus zijn beperkte articulatie van de klanken, nog gedempt door zijn overhangende snor, maken een gesprek tot een uitdaging. Als je althans wilt begrijpen van Heinrich zegt en bedoelt. Ik ben er getuige van hoe hij een zich keurig aanmeldende schipper toestemming geeft om de haven, zijn haven, binnen te varen en ligplaats in te nemen. Op zijn eigen, unieke manier duidt Heinrich de schipper welke aanlegplaats voor zijn boot bedoeld is. De schipper stapt vervolgens aan boord, waarschijnlijk met niet meer dan een vaag vermoeden van wat Heinrich bedoelde en in de hoop dat het zichzelf wel zal wijzen. Hij start de motor van zijn boot en begint de korte tocht naar de ligplaats.

Heinrich ziet het gebeuren… De schipper neemt niet de door hem bedoelde afslag en vaart verkeerd. Gezwind, voorzover zijn gestel dat toestaat, spoedt Heinrich zich naar zijn elektrische fiets, daarbij een poging doend om naar de schipper te fluiten. Het merkwaardig sissende geluid wordt gevolgd door wat half-Duitse instructies die over het water worden geroepen, richting schipper. En als geen ander weet ik dat je, zittend boven een draaiende scheepsmotor, omhuld door de kap van de boot, geen fluit verstaat. Niet het half sissende fluitje van de getuite Bromsnorlippen, noch de stroom aan goedbedoelde instructies in de merkwaardige mengelmoes van Oosterijks/Duitse/Nederlandse klanken. Ik veronderstel dat de bloeddruk van Heinrich op dat moment een sprong maakt. Naar boven, wel te verstaan. Net als zijn hartslag. Onnodig te zeggen dat Heinrich verkeerd ademt. Met open mond en voor zover ik kan waarnemen: kort, oppervlakkig, dus alleen een hoge ademhaling.

In mijn eigen fantasie zie ik mijzelf Heinrich behulpzaam zijn met wat yoga instructies. Niet ingewikkeld, geen bijzondere houdingen, maar gewoon wat ademhalingsoefeningen. Bewust worden van je adem, langzaam, diep. De rustige ademhaling gaat over in een Yoga Nidra, de bewustwording van je lichaam, het terugtrekken van de zintuigen. Het bewuste denken tot rust brengen en ruimte geven aan de halfbewustzijn en het onderbewustzijn. Ik zie Heinrich tot rust komen, in balans, in harmonie met zijn dieper liggende Ik. Ik zie hem als de rustige, altijd aanwezige steunpilaar, als het havenlicht dat met zijn groene lamp aangeeft waar de stuurboordkant van de haveningang is. Of is het de bakboordkant…? En juist als ik voel dat Heinrich zichzelf heeft overtroffen als baken van rust word ik hardhandig teruggehaald in de realiteit. ‘Aber Scheisse, daar geht er weer einer die sich nicht gemeldet hat! Es ist doch altijd hetselbe!’ En Heinrich stapt weer op zijn fiets, fluitsissend en hevig gebarend.

Ik zal me met de Yoga Nidra voorlopig toch maar op anderen richten!
Frans Zwagemakers